ارزش غذایی دانه سویای پرچرب اکسترود شده و کاربرد آن در تغذیه جوجه های گوشتی

درابتدا نمونه هایی ازدانه های سویای پرچرب توسط دستگاه اکسترودر مرطوب دوکاندیشنره، به مدت 15ثانیه در3 دمای 145، 155 و165درجه سانتیگراد اکسترود شدند. درآزمایش اول، شاخص های کیفیت آزمایشگاهی شامل شاخص فعالیت اوره آز(ua)، قابلیت حل شدن پروتئین درهیدروکسیدپتاسیم(pskoh) وشاخص تفرق پروتئین(pdi) نمونه ها اندازه گیری شد. میانگین شاخص فعالیت اوره آز دانه های سویای اکسترود شده درسه دمای 145، 155 و165 به ترتیب 11/0 ، 09/0 و 05/0، میانگین شاخص قابلیت حل شدن پروتئین در هیدروکسید پتاسیم به ترتیب2/80، 0/78 و 3/72 و میانگین شاخص تفرق پروتئین نیز به ترتیب 6/21، 8/20 و 5/16 بدست آمدکه نشان داد هرسه شاخص کیفی برای نمونه های سویای اکسترود شده درمحدوده قابل قبول برای تغذیه جوجه ها می باشد. درآزمایش دوم، مقادیر انرژی قابل سوخت وسازظاهری تصحیح شده برای ازت (amen) و قابلیت هضم مواد مغذی در مقابل سطوح استفاده از نمونه در جیره پایه (صفر، 5/7، 15 و 5/22 درصد) آنالیز رگرسیون شده و تا 100 درصد جایگزینی برآورد شدند. میانگین amen و قابلیت هضم مواد مغذی دانه های سویای اکسترود شده درسه دمای 145، 155 و 165 به ترتیب 3893، 3908 و 4037 کیلوکالری برکیلوگرم به دست آمد. قابلیت هضم ظاهری ماده خشک و چربی خام دانه های سویای اکسترود شده دردمای 165 درجه سانتیگراد نسبت به دمای 145 درجه سانتیگراد، بطورمعنی داری افزایش یافتند (p<0/05) ولی قابلیت هضم ظاهری پروتئین خام، فیبرخام و خاکسترتحت تاثیر دمای اکستروژن قرار نگرفتند(p>0/05). در آزمایش سوم، با استفاده از 192 قطعه جوجه گوشتی در قالب 4 تیمار با 4 تکرار، اثرات استفاده از سطوح صفر، 5/7، 15و 5/22 درصد دانه سویای اکسترود شده در دمای 155 درجه سانتیگراد برعملکردجوجه های گوشتی بررسی گردید. در18 روزگی، کاهش خطی معنی داری در درصد اشباعیت اکسیژن خون جوجه ها با افزایش سطح دانه سویای اکسترود شده درجیره مشاهده گردید (p<0/05). در21 روزگی، استفاده از 5/22 درصد دانه سویای اکسترود شده در جیره، وزن نسبی پانکراس جوجه ها را نسبت به گروه شاهد بطورمعنی داری افزایش داد (p<0/05)وسطح جذبی پرزهای دئودنوم و ژژونوم جوجه ها را نیز نسبت به گروه شاهد بطور معنی داری کاهش داد (p<0/05). درطول کل دوره، استفاده از 5/22 درصد دانه سویای اکسترود شده درجیره، میانگین افزایش وزن و مصرف خوراک جوجه ها را بطور معنی داری کاهش داد (p<0/05) ولی این کاهش عملکرد رشد تا سطح 15 درصد معنی دار نبود (p>0/05). با افزایش سطح دانه سویای اکسترود شده درجیره، سطح تری گلیسرید سرم خون جوجه ها نسبت به گروه شاهد کاهش یافت و درصد چربی محوطه بطنی جوجه ها نیز به طور خطی کاهش یافت (p<0/05). در آزمایش چهارم، با استفاده از 144 قطعه جوجه گوشتی در قالب 3 تیمار با 4 تکرار، تاثیر سه دمای 145، 155 و 165 درجه سانتیگراد اکستروژن دانه سویا در سطح 15 درصد جیره بررسی گردید. با استفاده از 15 درصد دانه سویای اکسترود شده در دماهای 145، 155 و 165 درجه سانتیگراد، عملکرد رشد، ویسکوزیته محتویات گوارشی روده ، ترکیب گازها و متابولیت های خون جوجه ها تحت تاثیر قرار نگرفت (p>0/05) ولی با افزایش دمای اکستروژن دانه سویای پرچرب از 145 تا 165 درجه سانتیگراد، وزن نسبی پانکراس جوجه ها در روز 21 بطور خطی کاهش و طول پرزهای مخاط ژژونوم نیز افزایش یافت(p<0/05). نتایج همبستگی پیرسون نشان دادکه وزن نسبی پانکراس جوجه ها درمیان شاخص های کیفی، بیشترین همبستگی را با شاخص اوره آز داشت ولی داده های عملکرد رشد، درصد اشباعیت اکسیژن خون و سطح جذبی پرزهای مخاطی روده جوجه ها بیشترین همبستگی را با شاخص تفرق پروتئین نشان دادند. همچنین شاخص های آزمایشگاهی و داده های بیولوژیکی در 42 روزگی، همبستگی بیشتری نسبت به 21 روزگی نشان دادند.